120. ZATA TEVEKKÜL ve RIZIKLANMA

“Ne olaydı siz Hakka tevekkül hususunda Hakka gerçek manada mütevekkil olaydınız. Kuşların rızıklandığı gibi sizide rızıklandırırdı. Nitekim onlar sabah aç olarak çıkarlar, akşam tok olarak dönerler”

Tevekkül, kulun aczini ve fakrını itiraf etmesi ve her hususda Hakk’a itimat edip O’na dayanmasıdır. Şu şartla ki Hak Tala’nın fail olduğunu yakinen bilip “La faile illallah” hakikatini yaşayarak, bütün mevcudatta Hakk, Rezzak, Muti, Mani olanın Allah olduğunu bilerek davranış sergilemektedir. Rızkı çalışarak kazanmak ama rızkı sebeplere bağlamadan Allah’tan bilmektir. Sebeplerin arkasındaki Allah’ın Zatını görmektir. Sebepten, müsebbilil – esbaba (Hakka) yönelmek hakiki tevekküldür. Sebepler Allah’ın isim ve sıfatlarının açılımıdır. Sebeplerin arkasında mana olarak Allah’ın isim ve sıfatları, isimleri ve sıfatlarının arkasında ise Zatı Hakk vardır. İşte tevekkül sebepler arkasındaki Hakk’ı görebilme sanatıdır. Samedaniyet sahibi Allah kuşları uçmadan yuvalarında doyurmağa kadirdir. Fakat rızkı onların uçmalarına bağlamıştır. Tıpkı insanların rızkını çalışmaya bağlaması gibi. Çalışmanın sırrı, Allah’a isim ve sıfatları ile yönelmektir. Zira dünyada Hakk isim ve sıfatları ile bilinebilir. Zat bunların arkasında batındır. Zahirde olan isim ve sıfatlarla Zat idrak edilebilir. Bu nedenle çalışma farzdır. “İnsanlara çalıştığının karşılığı müesser olacaktır” buyurulması bu nedenledir. Ya Meryem kuru hurma ağacını salla, taze hurmalar dökülsün” (Meryem/25) ayetinde Allah rızkı vermeye kadirdir. Ancak “Sünnetullah” bunu yani çalışmayı gerektirmektedir. Sadece Zatı muhabbetini bulan veliler, esmanın ve sebeplerin hükmünden çıkarak manen rızıklanırlar. Onlarda edep gereği çalışmayı zevk edinirler. Nitekim Hz. Meryem hakkında şu da buyuruluyor: “Her ne zaman Hz. Zekeriyya Meryem’in hücresine girdiğinde yaz zamanında kış meyvesi, kış mevsiminde yaz meyvelerini bulunca “ya Meryem bu rızıklar kimin tarafından geliyor? Dedi. “Allah’tan geliyor Cenab-ı Hakk dilediği kuluna böyle kesbsiz rızık ihsan eder” buyurdu” (Ali-İmran/37).

Nefsi natıkasını Hakk’a teslim eden fakra ulaşır. Allah’tan başka sahibi kalmaz. Böyle olana ise “Allah” ismiyle tecelli edilerek, o kişinin sahibi O olur. Sahip Allah olunca o kişiye tecellisiyle her şeyi verende isim ve sıfatlarıyla yönelende Hakk olur. Rızk Allah’tandır.