H. Ş. 16.Vahdet-i Vücud, Allah Zat İsmi İlişkisi
16. VAHDETİ VÜCUD, ALLAH ZAT İSMİ İLİŞKİSİ
“Allah mevcut idi, o’nunla beraber hiç bir şey yok idi”
Bu hadisi işiten Hz. Ali (kv): “Şu anda da öyledir” buyurarak hadisi bütün zamanlara ve alemlere yaymıştır. Bu hadisin anlaşılması için Vahdeti Vücud Mertebelerinin tahsili ve irfanı gerekir. “Allah” isminin neyi açıkladığının irfanı gerekir. Biz kısaca değineceğiz, ayrıntılı bilgiye ulaşmak “tasavvufta tevhid ve nefsi irfan yolu” eserimizin kavranmasına bağlıdır. Yinede ön bilgi olması için bazı bilgiler verilmiştir.
“Allah” ismi İlahi Zatın tüm isim ve sıfatlarını içeren Zat ismidir. “Allah” dendiğinde alemlerde hiç bir zerre dışarıda kalmadan, her şey kamil manada zikredilmiş olur. Ayrıca “Allah” lafzının sonundaki “hu” ile de tüm hüviyetler ayrı ayrı zikredildiği gibi, Hakk’ın hüviyet gaybı mertebesi de zikredilmiş olur. Allah ismi ile “Vahdeti Vücud Mertebelerinde” hiçbir taayyün ve tecelli dışarıda kalmadan bütün alemler (cennet ve cehennem de dahil) zikredilmiş olur. Alemler ve insanda Allah’ın isim, sıfat ve Zatının tecellileri olup, O’ndan ayrı olmadığından her şey “Allah” ismi camisi altında toplanır.
“Allah” dışında mevcut kalmaz. Zaten olması içinde ikinci vücud bulunması gerekir ki böyle bir şey imkansızdır. Allah Zatıyla, sıfatlarıyla, isimleriyle, fiilleriyle ezelden, ebede kadar alemlerde müşahede edilendir. “Allah var idi başka bir şey yok idi” ifadesi kısaca bu hakikati ve alemlerde seyredilen uluhiyetini ifade etmektedir. Ezelde böyle olduğu gibi ve ebede kadar da böyledir. Alemlerde taayyün ve tecelli eden ilahi hüviyetiyle Allah’tır. Bir örnekle akla yaklaştırmaya çalışalım. Biz diz üstü bilgisayarı “İlahi Zat” olarak teşbih edersek, Windows programının açılması alemlerin zuhurudur. Bilgisayarda açılan (taayyün ve tecelli eden) her şey programın (alemlerin) ayrıntılarıdır. Hepsi bir vücutta (bilgisayarda) oluşan tecellilerdir. Vucüdun aynısı değil, vücuttan ayrıda değildir. Sadece “Zahir” ismiyle suretlenen izafi vücutlardan ibarettir. Kısaca belirtilen bu ifadelerde çok büyük irfan gizlidir. Bu hakikatleri yaşayıp nefsine mal etmek isteyen kişi “irfan yolu eğitimi” almalıdır. Ayrıntılar ilgili kitabın ikinci bölümü olan hüviyet (vahdeti vücud mertebeleri) mertebelerinde bulunmaktadır. “La veche illa hu”, “lâ zate illa hu”, “la vücude illa hu”, “lâ ilahe illa hu” zikirleri bu hakikatleri anlatmakta ve anlamada yardımcıdır. Gerçek bilgiye ise eğitim ve sohbet ile ulaşılır.